Ratkovic, Branislava V. - Prvi autor
Vidovic, Milorad B. - Mentor
Dimitrijevic, Branka S. - Thessis Adv. Member/Član komisije
Gvozdenovic, Nebojsa - Thessis Adv. Member/Član komisije

Monografska publ./Monography

Serbian/Srpski

[B. V. Ratkovic]

2016

Beograd

[11], 117 listova : graf. prikazi, tabele ; 30 cm + 1 elektronski opticki disk (CD-ROM)

Na spor. nasl. str.: Models for locating resources in reverse logistics systems : doctoral dissertation. - Biografija autora: list 113. - Umnozeno za odbranu. - Univerzitet u Beogradu, Saobracajni fakultet, odbranjeno 13.06.2016. - Bibliografija: listovi 94-112. - Rezime ; Abstract.

Problem sa kojim se suočava današnje društvo je iznalaženje načina za tretman proizvoda koji su odbačeni od strane krajnjih korisnika (povratni tokovi proizvoda) u cilju redukcije otpada i očuvanja prirodnih resursa, a time i povećanja udela otpada koji se može ponovo koristiti, uz istovremeno smanjenje opterećenja deponijskog prostora. Rešenje problema upravljanja povratnim tokovima proizvoda, materijala i roba, pruža povratna logistika (eng. reverse logistics) jer ponovno korišćenje proizvoda, u bilo kom obliku donosi korist, kako u ekološkom, tako i u socioekonomskom pogledu. Podupiranje ove tvrdnje naučnim metodama je jedan od glavnih ciljeva povratne logistike.

Efikasno i efektivno upravljanje povratnim tokovima proizvoda može doneti direktnu korist kompanijama kroz smanjenje sirovina u proizvodnji, stvaranje novih vrednosti kroz oporavak i obnavljanje vraćenih proizvoda, ili kroz smanjenje troškova odlaganja otpada na način koji je ekološki, društveno i zakonski prihvatljiv. Jasno je da finansijski uspeh sprovođenja aktivnosti povratne logistike određen, odnosno zavisi od operativne profitabilnosti uspostavljene logističke mreže. Kako bi maksimizirale vrednost korišćenih i vraćenih proizvoda, kompanije moraju da uspostave logističke strukture koje će upravljati povratnim tokovima robe na optimalan način.

Iz tog razloga predmet ovog istraživanja je projektovanje mreža povratne logistike, istovremeno modelirajući probleme rutiranja vozila i lokacije objekata, odnosno jednovremeno posmatrajući i strateški i taktički/operativni nivo odlučivanja, koji kao takav donosi uštede na duži vremenski period, za razliku od nezavisnog rešavanja problema lokacije objekata i rutiranja vozila. U istraživanju je predstavljen matematički model mešovitog celobrojnog linearnog programiranja za definisanje optimalne mreže za reciklažu ambalažnog otpada, formulisan kao lokacijski-ruting model (eng. Location Routing Problem, LRP) i heuristički algoritam za njegovo rešavanje.

Rešenja dobijena predloženim heurističkim algoritmom su blizu optimalnih ili čak optimalna. Predloženi model je testiran za različite parametre sistema kako bi dobili bolji uvid u performanse sistema. Predloženi pristup u istraživanju može biti veoma koristan za vladine institucije, lokalnu samoupravu, kao i druge organizacije koje se bave pitanjima zaštite životne sredine, naročito kada reciklažna infrastruktura ne postoji ili ju je potrebno razviti. Štaviše, čak i u slučajevima kada odgovarajuća infrastruktura za reciklažu postoji, ovo istraživanje može doprineti poboljšanju i reorganizaciji postojećeg sistema.